Chaam 1648-1794
De kleine gereformeerde gemeente van Chaam zetelde niet alleen in het kerkgebouw, maar leverde ook de schoolmeester en het merendeel van de schepen in de 150 jaar na de Vrede van Munster. Dit terwijl hen aandeel uit hoogstens 20% van de Chaamse bevolking bestond. De diaconie was niet arm en kon over de jaren verschillende percelen bijkopen. De predikanten woonden vlakbij de kerk. De katholieken kerkten in de schuurkerk op de Kerkdreef. Een bezoek aan het klooster op Meersel-Dreef was toen al populair. Het Chaamse echtpaar Anthonij Stadhouders en Maria Aert Oomen laten geen kinderen na en doen veel aan weldadigheid en schenken aan het klooster. Hun grafzerk is nog te bewonderen in de kloosterkerk op Meersel-Dreef.
De Fransen zorgden voor onrust in deze tijden. In het rampjaar 1672 en de jaren erna tonen de dorpsrekeningen inkwartieringen, leveringen, financiële contributies en vele andere onkostendeclaraties. Sommige Chaamse inwoners moesten helemaal mee naar Maastricht.
Ook in de volgende jaren waren er schattingen en inkwartieringen. Tijdens de Oostenrijkse successieoorlog werden in 1745 nog 15 Chaamse inwoners ingezet om bagagie te vervoeren naar Oostmalle. En in 1747 moesten vijftig inwoners geleverd worden om te werken. Na enkele decennia enige kalmte volgen vanaf 1776 weer verplichte vervoersdiensten en inkwartiering als voorbode op de Franse tijd.
De canon van Brabant noemt deze periode de jaren van stilstand. Onderzoek in de archieven toont meer een periode van achteruitgang: protestantse minderheid die het voor het zeggen had en de lokale betaalde overheidsbaantjes inpikten. Het merendeel moest zwijgend belasting afdragen zonder veel zeggenschap. Weinig investeringen: slechts enkele ontginningsinvesteringen waarschijnlijk om aan de Franse contributies te voldoen. En zonder al te goed onderwijs om vooruit te kunnen ‘boeren.’ Brabant werd armer en dommer dankzij de Tachtig Jarige oorlog en de generaliteitsperiode.
Bronnen/Meer lezen:
- https://www.regionaalarchieftilburg.nl/het-rampjaar-1672-in-archieven
- Vroon, Bram (2006), Vier eeuwen protestantisme in het zuidenoosten van de Baronie van Breda